08.10.2018 15:21 | Źródło: WIOŚ Olsztyn / fot: pexels.com

Skomentuj jako pierwszy!

Co wisi w powietrzu? Czy zły stan powietrza jest groźny dla naszego zdrowia?

W godzinach wieczornych i nocnych wskaźniki z aparatury pomiarowej w Ełku pokazują duży wzrost pyłu zawieszonego (PM10). W dniu 1 października wskaźnik pokazał 223 µg/m3 (dane z godziny 22:00). Jak to się przekłada na nasze zdrowie? Czy powinniśmy się obawiać? Co wisi w powietrzu?

Jakie są przyczyny zanieczyszczenia powietrza?
Główną przyczyną zanieczyszczenia powietrza w Polsce jest tzw. „niska emisja”, czyli spaliny pochodzące z kotłów i pieców na paliwa stałe w gospodarstwach domowych.

Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie
zanieczyszczenia powietrza mają bardzo negatywne skutki dla naszego zdrowia.
- Mózg – udar, wylew, choroba Alzheimera, depresja
- Serce – zawał, choroba wiecowa, arytmia
- Układ oddechowy – astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), nowotwory płuc
- Układ krwionośny – miażdżyca, zwężenie naczyń, nadciśnienie, zatorowość płucna
- Układ rozrodczy – bezpłodność, przedwczesne porody, niższa waga i obwód główki u noworodka

Co wisi w powietrzu?
- pyły zawieszone (w zależności od frakcji cząsteczek są to PM 10, PM 2,5 czy PM 1 – im niższa wartość tym mniejsza frakcja i tym samym większa szkodliwość) z drobinkami sadzy itp.,
- dwutlenek siarki (SO2) – wyjątkowo szkodliwy zarówno dla zdrowia człowieka, jak i całego środowiska (jedna z głównych przyczyn powstawania kwaśnych deszczy),
- tlenki azotu (NOx) – w tym dwutlenek azotu – są jedną z przyczyn powstawania dziury ozonowej czy smogu,
- metale ciężkie (Hg – rtęć, Cd – kadm, Pb – ołów, Mn – mangan, Cr – chrom) – szkodliwe dla ludzi, zwierząt i roślin,
- wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA – m.in. α-benzopiren) – substancje rakotwórcze i powodujące silne zatrucia,
- dioksyny – trujące związki chemiczne, często odpowiedzialne za pojawienie się nowotworów czy bezpłodności.

Co to jest pył zawieszony PM 10 i PM 2.5?
PM10 to nic innego jak mieszaniny cząstek zawieszonych w powietrzu, będących zlepkiem różnych substancji. Pył PM 10 to cząstki o średnicy mniejszej niż 10 mikrometrów (ok. jednej piątej grubości ludzkiego włosa), które mogą docierać do górnych dróg oddechowych i płuc.

Poziom dopuszczalny dla stężenia średniodobowego wynosi 50 µg/m3 i może być przekraczany nie więcej niż 35 dni w ciągu roku.
Poziom dopuszczalny dla stężenia średniorocznego wynosi 40 µg/m3,
Poziom informowania - 200 µg/m3
Poziom alarmowy - 300 µg/m3
Natomiast PM 2.5 to bardzo drobne cząstki o średnicy 2,5 mikrometra, które mogą docierać do górnych dróg oddechowych, płuc oraz przenikać do krwi. Poziom dopuszczalny dla stężenia średniorocznego dla pyłu PM 2,5 wynosi 25 µg/m3.

Zapis dobowy stężenia zanieczyszczeń w Ełku z dnia 1 października 

Zapytaliśmy Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie, jak są przyczyny takich wartości i czy są one groźne dla naszego zdrowia.
Jak wyjaśnia nam Tomasz Zalewski Naczelnik Wydziału Monitoringu Środowiska - „Wysoki wynik pyłu zawieszonego (PM10) był spowodowany dwoma czynnikami – rozpoczęciem okresu grzewczego (ogrzewanie domków jednorodzinnych na osiedlu Zatorze oraz praca ciepłowni obsługującej SM „Świt”) połączonego z kierunkiem wiatru północno-wschodnim”.

Czy takie wartości są szkodliwe dla naszego zdrowia?
„Każde zanieczyszczenie powietrza powinno niepokoić. Incydentalne zdarzenia tego typu powinny powodować zmianę naszego zachowania w dniu wystąpienia wysokich stężeń – tj. powinniśmy ograniczyć w tym czasie przebywanie poza domem” - mówi Naczelnik Wydziału Monitoringu Środowiska.

Jak możemy zabezpieczyć się przed skutkami zdrowotnymi?
„W ujęciu długofalowym takie sytuacje nie powinny w znaczącym stopniu wpłynąć na nasze zdrowie z uwagi na małą ilość takich przypadków w ciągu roku. Proponowanymi działaniami dla Ełku są rozwój sieci ciepłowniczej miejskiej oraz wymiana sposobu ogrzewania budynków jednorodzinnych na ogrzewanie gazowe” - dodaje naczelnik.