Z wizytą w zakładzie unieszkodliwiania odpadów EKO-MAZURY w Siedliskach k. Ełku

Jak mówi z-ca Dyrektora Krzysztof Wiloch - w 2004 roku z jego inicjatywy oraz Edwarda Palczewskiego powstał zarys Związku Gmin. Początkowo było to 5 gmin powiatu ełckiego. Jednakże, aby sprostać wymaganiom unijnym i starać się o dofinansowanie do budowy nowego zakładu, należało objąć systemem gospodarki odpadami minimum  150 tysięcy mieszkańców. Jasnym była potrzeba zaproszenia do projektu kolejnych gmin. To zadanie zostało zrealizowane. W skład związku weszło 12 gmin i blisko 160 tysięcy mieszkańców. 

Zakład rozpoczął swoją pracę w marcu 2012 roku. Jak mówi Prezes Spółki, Edward Palczewski, ilości odpadów komunalnych, jakie przetwarza zakład są z roku na rok coraz większe.  Duży wpływ na ilość zbieranych śmieci miała „rewolucja śmieciowa”, która weszła w życie w lipcu 2013 roku. Wtedy to mieszkańcy mogli oddawać dowolne ilości odpadów i rozliczać się ryczałtem, a nie – jak wcześniej – od kilograma. Od tego czasu przestało być opłacalne wyrzucanie śmieci do lasów na dzikie składowiska czy palenie nimi w piecu, bo i tak każdy mieszkaniec płaci co miesiąc tę samą stawkę.

W ten sposób strumień odpadów komunalnych, który trafiał do zakładu w Siedliskach rósł co roku:
2012 rok – 26,2 tys. ton
2013 rok – 32,7 tys. ton
2014 rok – 39,9 tys. ton
2015 rok – 41,7 tys. ton
2016 rok – 44,5 tys. ton 

Liczby i ciekawostki w Zakładzie „Eko- MAZURY”

• 86 mln zł  – koszt budowy Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów komunalnych wraz ze składowiskiem odpadów w Siedliskach k/Ełku oraz trzema stacjami przeładunkowymi w  Kośmidrach gmina Gołdap, w Olecku i Białej Piskiej.
• 45 mln zł – dofinansowanie z Unii Europejskiej.
• 17,8 ha – powierzchnia terenów przemysłowych i dróg w zakładzie w Siedliskach.
• 560 tys. ton  – to zrekultywowana hałda w pobliżu zakładu (śmieci składowane od 1982 roku do 2011 roku).  
• 30 lat – minimalny czas przewidziany dla eksploatacji nowego składowiska na terenie zakładu w Siedliskach, przeznaczonego na odpady pozostałe po sortowaniu.
• 90 stanowisk pracy – powstało łącznie w zakładzie w Siedliskach i w 3 stacjach przeładunkowych w Kośmidrach k/Gołdapi, Olecku i Białej Piskiej.
• 270 zł  za tonę – koszt  unieszkodliwiania śmieci w PGO „Eko-MAZURY” w 2016 r. (w 2013 r. był to koszt  – 344 zł za tonę) 
• Na przestrzeni lat zdarzyły się  4 przypadki kiedy to do zakładu trafiły materiały niebezpieczne typu niewybuchy, a ostatnio granat.

Każdy mieszkaniec może nieodpłatnie wywieść do zakładu lub na stację przeładunkową różnego rodzaju odpady „kłopotliwe” w gospodarstwie domowym.
Przed bramą prowadzącą do głównych hal stoją kontenery do których możemy oddać bez opłat:

• stare meble, rtv, agd
• szkło, gruz, złom
• zużyte opony
• odpady niebezpieczne z gospodarstw domowych (świetlówki, leki, farby, oleje, baterie,
  akumulatory)

Proces technologiczny.
Proces technologiczny zastosowany w zakładzie , to mechaniczno-biologiczne przetwarzanie odpadów komunalnych (MBP). Odpady już w bramie zakładu są ważone. Następnie lądują w 600 metrowej hali wyładunku. Tu są poddawane wstępnej gabarytowej segregacji. Następnie odpady trafiają do rozrywarki worków i na automatyczną linię sortowniczą. W dalszym procesie odpady przechodzą przez obrotowe sito bębnowe i trafiają na separatory: magnetyczny (odpady żelazne) oraz separator prądów wirowych (puszki aluminiowe).

Bardzo ciekawy jest zestaw kolejnych sześciu nowoczesnych separatorów optopneumatycznych  (NIR).  Te za pomocą skanerów światła bliskiej podczerwieni skanując materiały w 320 tys. punktach (10 mln pomiarów na sekundę), identyfikują wielkość, kształt, strukturę i rodzaj materiału.  Pneumatyczne dysze sprężonego powietrza, wydzielają zaprogramowane frakcje odpadów jako surowce wtórne (tworzywa sztuczne, folia, chemia gospodarcza i tetra-paki, butelki pet, papier i inne). Odpady surowcowe doczyszczane są ręcznie  w głównej kabinie sortowniczej. Specjalnymi kanałami trafiają do prasy belującej i stanowią surowce wtórne do dalszego odzysku przez wyspecjalizowane recyklingowe firmy zewnętrzne.

Odpady biodegradowalne (BIO)
Odpady biodegradowalne przetwarzane są w 4 specjalnych tunelach kompostowniczych. Zautomatyzowane procesy nawilżania, przerzucania i napowietrzania trwają nie mniej niż 28 dni w temperaturze do 70 stopni Celsjusza. Uzyskany kompost zostaje złożony na placu w celu uzyskania odpowiednich parametrów. Przesiany jest wykorzystanydo rekultywacji starych składowisk odpadów oraz innych obszarów zdegradowanych.